Deze weken waart het coronavirus door Nederland en door de wereld. Dat
leidt tot allerlei maatregelen die ongekend zijn. Mensen werken zo veel
mogelijk thuis, we mogen alleen naar buiten voor de noodzakelijke boodschappen
en om een luchtje te scheppen, als we maar anderhalve meter afstand houden van
iedereen (social distancing). De scholen zijn dicht en op zondag zit iedereen
die normaal naar de kerk gaat achter zijn laptop. Gelukkig hebben de meeste
mensen telefoon en Internet, daardoor blijft contact met de buitenwereld mogelijk.
Onze Koning verscheen op TV en hield een bemoedigende toespraak. Een
hart onder de riem voor alle werkers in de zorg, een oproep om je vooral aan de
voorgeschreven richtlijnen te houden en een beetje op elkaar te letten. De
mooiste zin uit zijn toespraak was: “Het coronavirus kunnen we niet stoppen,
het eenzaamheidsvirus wel.”Niet lang daarna moest evenwel worden besloten dat
bewoners van verpleeghuizen en andere instellingen geen bezoek meer mogen
ontvangen. Ook verder zijn er schrijnende situaties. Bij uitvaarten mogen
maximaal 30 personen aanwezig zijn. Ik zag beelden van een aula waar de stoelen
anderhalve meter uit elkaar stonden. Nabij zijn wordt op deze manier wel erg
moeilijk.
Juist deze dagen las ik een boek waaruit blijkt dat sommige mensen al
veel langer door het eenzaamheidsvirus getroffen worden. Het is een boek dat
Christel Steijger schreef met de titel: ‘Omdat je jarig bent!’. Ondertitel: ‘Als
veiligheid niet vanzelfsprekend is ….’.Iemand omschrijft het als “het
schrijnende relaas van een vrouw die in haar hartstochtelijke strijd om
veiligheid en gerechtigheid voor haar moeder volstrekt onrechtvaardig wordt
bejegend door haar familie en diverse instanties’. Het boek is met vaart
geschreven, boeiend van begin tot eind. Ik heb het dan ook in één ruk
uitgelezen.
Het eerste, vrij uitgebreide deel van het boek gaat over een andere
eenzaamheid. De ervaringen van mensen die (evenals de schrijver annex
hoofdpersoon) moeten leven zonder reukvermogen. Iets wat je bij mensen niet aan
de buitenkant ziet en toch voor aanzienlijke beperkingen zorgt in het dagelijks
leven. Je voelt je onzeker, moet altijd dubbel alert zijn en kunt van bepaalde
dingen niet genieten. Omdat je er niet steeds over wilt praten, ontstaat een
soort van eenzaamheid.
Het lijkt wel of de schrijfster moeite heeft om tot de kern van het
verhaal te komen. Zonder dat de vaart eruit gaat, overigens. Maar dan komt toch
een beslissend punt in het verhaal. Haar moeder moet worden opgenomen in een
instelling voor psycho-geriatrische patiënten. Dementie zorgt ervoor dat de
mantelzorgers overbelast raken en opname nodig is. Voor de vader een soort van
opluchting, Maar voor dochter Peggy (de hoofdpersoon) en haar dochter Lynn een
traumatische ervaring. Want alle veiligheid is weg. Moeder wil niet, er is een
dominante medebewoner, de zorg kan de gewenste privacy niet goed regelen,
kortom heel veel zorgen en confrontaties. Omdat de rest van de familie er veel
minder zwaar aan tilt, raakt Peggy in een isolement. Het loopt erop uit dat de
familie niets meer met haar te maken wil hebben, de instelling ontzegt haar de
toegang tot haar moeder (ze woont er maar een paar honderd meter vandaan!), alle
wegen lopen dood. Over het eenzaamheidsvirus gesproken ….
Christel Steijger |
- Het is al met al een heel bijzonder verhaal. Het leest als een roman, terwijl het feitelijk voor het grootste deel non-fictie lijkt te zijn. Ik realiseer me ook dat we maar één kant van het verhaal horen. Toch maakt het diepe indruk, de strijd die iemand moet voeren. En die, zo begreep ik uit contact met de schrijfster, nog steeds niet voorbij is. Wát een verdriet!
‘Omdat je jarig bent!’ verscheen
in 2019 bij Uitgeverij ©’Dani en telt 230 pagina’s. ISBN 978-90-829933-0-1. Het is voor 18 euro te koop in de boekhandel
of rechtstreeks bij de schrijfster, per mail christelsteijger@gmail.com.